Ήπειρος
Ήπειρος από το Άπειρος, δηλαδή η αχανής χώρα προς την Ευρώπη.
Η Ήπειρος είναι από μόνη της μια μικρή χώρα: Διαφορετικές φυλές, διαφορετικές γλώσσες, διαφορετικές παραδόσεις. Ορεινά και θαλασσινά μέρη. Φαράγγια που χωρίζουν και γεφύρια που ενώνουν. Περισσότερα για την Ήπειρο στην ελληνική βικιπαίδεια. Ο Μάνος Χατζιδάκις και τα δίστιχα
Στο έργο του «Μεγάλος ερωτικός» ο Μάνος Χατζιδάκις έχει μελοποιήσει μερικά δημοτικά ερωτικά δίστιχα, τα οποία και παραθέτω: Απ’ όλα τ’ άστρα τ’ ουρανού ένα είναι που σου μοιάζει, ένα που βγαίνει το πουρνό όταν γλυκοχαράζει. Κυπαρισσάκι μου ψηλό, ποια βρύση σε ποτίζει, που στέκεις πάντα δροσερό, κι ανθείς και λουλουδίζεις; Να ’χα το σύννεφ’ άλογο και τ’ άστρι χαλινάρι το φεγγαράκι της αυγής να ’ρχόμουν κάθε βράδυ. Αν μ’ αγαπάς κι είν’ όνειρο, ποτέ να μην ξυπνήσω γιατί με την αγάπη σου ποθώ να ξεψυχήσω. Της θάλασσας τα κύματα τρέχω και δεν τρομάζω κι όταν σε συλλογίζομαι, τρέμω κι αναστενάζω. Τι να σου πω; Τι να μου πεις; Εσύ καλά γνωρίζεις και την ψυχή και την καρδιά εσύ μου την ορίζεις. Εγώ είμ’ εκείνο το πουλί που στη φωτιά σιμώνω, καίγομαι, στάχτη γίνουμαι και πάλι ξανανιώνω. Σαν είν’ η αγάπη μπιστική, παλιώνει, μηδέ λιώνει, ανθεί και δένει στην καρδιά και ξανακαινουργώνει. Χωρίς αέρα το πουλί, χωρίς νερό το ψάρι χωρίς αγάπη δε βαστούν κόρη και παλληκάρι. Αν μ’ αγαπάς κι είν’ όνειρο, ποτέ να μην ξυπνήσω γιατί με την αγάπη σου ποθώ να ξεψυχήσω. Πρόκειτα για τραγούδι αξεπέραστο σε ποίηση αλλά επίσης και σε μουσική. Το εγχείρημα της μελοποίησης δημοτικής ποίησης είναι εξαιρετικά επικίνδυνο και μόνο ένας Χατζιδάκις θα μπορούσε να το ξεπεράσει νικηφόρα. Εκείνο που αναρωτιόμαστε όμως είναι πού βρήκε ο Χατζιδάκις αυτούς τους στίχους και τι σχέση έχει το τραγούδι με την Ήπειρο; Αν ψάξουμε θα βρούμε ότι περιέονται στο έργο του Νικολάου Πολίτη «Εκλογαί από τα τραγούδια του ελληνικού λαού», έκδοση 1914. Και βέβαια έχουν συλλεγεί και καταγραφεί στην… Ήπειρο. Πού αλλού θα μπορούσε να βρίσκονται αποτεθειμένοι αυτοί οι θησαυροί; |
Εθνογραφικός χάρτης Ηπείρου (πηγή Wikimedia)
|
Παρτιτούρες δημοτικών τραγουδιών της Ηπείρου
- Γιώργης Μήτσιος (Βασιλικός μου μύρισε)
- Δεροπολίτισσα
- Ντελή παπάς (Κούγω τον άνεμο κι αχάει)
- Παιδιά της Σαμαρίνας (Ωρέ παιδιά κλεφτόπουλα)
- Στη βρύση στα Τσερίτσανα (Τζαβέλαινα)